„Govor mržnje predstavlja potencijalnu pretnju stabilnosti svakog društva, budući da postavlja osnov za sukobe i tenzije kao i kršenje ljudskih prava širokih razmera. Elementi govora mržnje prisutni su, bilo kao uzrok ili kao posledica, u slučajevima vršnjačkog nasilja, nasilja na sportskim priredbama, a naročito zločina iz mržnje“, izjavio je tim povodom ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog Tomislav Žigmanov.
Kao odgovor na alarmantne trendove rastuće ksenofobije, rasizma i netolerancije, mizoginije, antisemitizma i islamofobije, širom sveta, Ujedinjene nacije su 18. juna 2019. godine pokrenule Strategiju i plan delovanja protiv govora mržnje. Ovaj plan definiše govor mržnje kao svaku vrstu komunikacije u govoru, pisanju ili ponašanju koje napada ili koristi pežorativni ili diskriminatorni jezik u odnosu na osobu ili grupu na osnovu toga ko su – drugim rečima, na osnovu njihove vere, etničke pripadnosti, nacionalnosti, rase, boje kože, porekla, pola ili drugog ličnog svojstva. I pored toga, ne postoji univerzalna definicija govora mržnje, a koncept je i dalje predmet rasprave, posebno u kontekstu slobode govora.
„Govor mržnje prepoznat je i sankcionisan zakonodavstvom Republike Srbije i to u članu 11. Zakona o zabrani diskriminacije, koji zabranjuje izražavanje ideja, informacija i mišljenja kojima se podstiče diskriminacija, mržnja ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovih ličnih svojstava, u javnim glasilima i drugim publikacijama, na skupovima i mestima dostupnim javnosti, ispisivanjem i prikazivanjem poruka ili simbola i na drugi način. I drugi zakoni u sferi ljudskih prava, kao što su Zakon o rodnoj ravnopravnosti i Zakon o sprečavanju diskriminacije osoba sa invaliditetom, ali i Zakon o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina, sadrže odredbe koje se odnose na govor mržnje“, navodi ministar Žigmanov.
Vlada Republike Srbije je na predlog Ministarstva za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog usvojila Strategiju prevencije i zaštite od diskriminacije za period od 2022. do 2030. godine, koja sadrži i mere kreirane za borbu protiv govora mržnje. Resorno ministarstvo svake godine organizuje skupove i u saradnji sa međunarodnim donatorima sprovodi kampanje usmerene protiv govora mržnje, sa posebnim osvrtom na grupe koje su prepoznate kao posebno osetljive na diskriminaciju, kao što su žene, pripadnici nacionalnih manjina, naročito Romi i Romkinje, LGBTI osobe, osobe sa invaliditetom, mladi i starije osobe.
Kada je reč o efikasnoj prevenciji i suzbijanju govora mržnje u savremenom društvu, naročita pažnja mora se posvetiti društvenim mrežama i medijima. Neophodno je da ovu štetnu pojavu prepoznamo i suzbijamo u svim sferama društvenog, a naročito javnog života. Pripadnost bilo kojoj grupi ili određena lična osobina ili deo identiteta pojedinca ili grupe ne smeju da budu razlog zbog koga bi ta grupa bila stavljena u nepovoljniji položaj, omalovažavana, stigmatizovana ili vređana.
„Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog ostaje i u budućnosti posvećeno borbi protiv govora mržnje kao i svih drugih teških oblika diskriminacije, polazeći od humanističkog stanovišta da je raznovrsnost identiteta mera ličnog i kolektivnog bogatstva, a ne razlog za animozitete i sukobe“, zaključio je ministar Žigmanov.